Misschien herken jij het ook: je wilt op vakantie, maar voelt je soms wat schuldig over de CO₂-uitstoot van je reis. Wat kun je als gewone reiziger doen om je reis duurzamer te maken, zonder dat je hele vakantie op de schop moet? Gelukkig zijn er verschillende opties om je reis duurzamer te maken. Maar wat werkt nu écht?
Dit lees je in deze blog
Reizen per trein of bus: de klimaatkampioenen van het transport
Reizen met de bus of trein is vaak veruit de milieuvriendelijkste manier om lange afstanden af te leggen. Treinen (vooral in landen met groene stroom) of bussen stoten veel minder CO₂ uit dan vliegtuigen. Kies je bijvoorbeeld de trein in plaats van een binnenlandse vlucht, dan kun je je uitstoot met zo’n 80-95% verminderen.
In Thailand heb je bijvoorbeeld veel nachttreinen die je in rap tempo naar de andere kant van het land verplaatsen.
Voordelen: Naast de enorme CO₂-besparing is reizen met bus of trein vaak comfortabel. Je hebt ruimere stoelen, kunt rondlopen, en ziet het landschap aan je voorbijtrekken. Bovendien kom je meestal aan in het stadscentrum, wat weer een rit van/naar de luchthaven scheelt.
Nadelen: Reizen met bus of trein vergt soms meer tijd en planning. Vooral treinverbindingen zijn niet altijd beschikbaar naar elke uithoek, en tickets kunnen duurder zijn dan spotgoedkope vliegtickets (zeker als je laat boekt). Het vergt dus flexibiliteit – misschien een nachtje in de slaaptrein, of een creatieve route.
Tip: Vergelijk reistijden en kosten ruim van tevoren. En zie de reis zelf als onderdeel van het vakantieplezier.
Liften of carpoolen: samen rijden is slimmer rijden
Een andere groene optie is liften, carpoolen of ridesharing – in feite het delen van een autorit. Vroeger heel normaal, maar het bestaat nog steeds! Het principe is simpel: Een volle auto verdeelt de CO₂-uitstoot over meerdere inzittenden en verlaagd zo de CO₂ uitstoot per persoon. Ter illustratie: een relatief moderne auto stoot gemiddeld rond de 80 gram CO₂ per kilometer uit. Zet je daar vier personen in, dan zakt de impact per persoon naar ongeveer 20 gram per km. Dat komt al bijna in de buurt van de emissies van een treinrit.
Voordelen: Carpoolen or ride sharen (via een app zoals BlaBlaCar) scheelt niet alleen emissies, maar vaak ook kosten. Benzine of tol delen met medepassagiers maakt de rit goedkoper voor iedereen. Bovendien kan het erg gezellig zijn: je leert nieuwe mensen kennen en de uren op de snelweg vliegen voorbij met leuke gesprekken.
Nadelen: Niet iedereen voelt zich even comfortabel bij liften of carpoolen met vreemden, en het vergt wat vertrouwen en veiligheidsoverwegingen. Daarnaast ben je afhankelijk van het toeval of de beschikbaarheid van ritten naar jouw bestemming.
Als je vliegt: vlieg Economy in plaats van Business class
Soms ontkom je niet aan vliegen, bijvoorbeeld bij verre bestemmingen. Als je dan toch het vliegtuig pakt, is de keuze van je stoel niet alleen bepalend voor je comfort, maar ook voor je CO₂-voetafdruk. Het klinkt misschien vreemd, maar in Business class vliegen veroorzaakt veel meer uitstoot per persoon dan Economy class. Waarom? In Business class en First class nemen de stoelen meer ruimte en gewicht in beslag (denk aan bredere zetels, luxe voorzieningen, vaak halflege zitplaatsen). Volgens analyses stoot een business class stoel ongeveer 3 keer zoveel CO₂ uit als een economy stoel op dezelfde vlucht, en een first class zelfs tot 9 keer zoveel
Voordelen: De keuze voor Economy scheelt je niet alleen flink in de portemonnee, maar dus ook in milieu-impact. Je draagt bij aan een efficiënter gebruik van de vlucht, omdat er meer passagiers per vierkante meter vervoerd worden.
Nadelen: Tja, economy class is krapper en minder luxe.
Tip: Boek een stoel aan de raamzijde en regel een comfortabel nekkussen en goede oordoppen zodat je alsnog lekker kunt slapen
Vlieg direct in plaats van met een overstap
Bij het boeken van vluchten is het vaak verleidelijk om de goedkoopste optie met overstap te kiezen. Maar wist je dat een rechtstreekse vlucht doorgaans een lagere CO₂-uitstoot heeft dan een route met tussenstop? Er zijn twee belangrijke redenen: ten eerste legt een directe vlucht meestal minder kilometers af (je vliegt in een zo rechte lijn mogelijk naar je bestemming, in plaats van omwegen). Ten tweede kost elke take-off en landing ontzettend veel brandstof – zelfs meer dan het cruisen op hoogte voor dat deel van de afstand.
Voordelen: Door non-stop te vliegen beperk je je klimaatimpact en bovendien ben je sneller en relaxter op je bestemming (geen tijd kwijt met overstappen). Je bagage kan ook minder snel zoek raken door het vermijden van transfers.
Nadelen: Rechtstreekse vluchten zijn helaas niet altijd mogelijk of zijn duurder. In dat geval kun je eventueel kijken naar een alternatieve luchthaven in de buurt met directe verbinding.
Tip: Bij het zoeken in boekingssites kun je vaak filteren op directe vluchten.
Je vlucht emissies reduceren via aankoop van SAF (Sustainable Aviation Fuel)
Een relatief nieuwe optie voor individuele reizigers is je emissies te reduceren met duurzamere luchtvaart brandstof, oftewel SAF (Sustainable Aviation Fuel). Dit klinkt misschien als iets voorbehouden aan luchtvaartmaatschappijen, maar verrassend genoeg kun jij als reiziger tegenwoordig ook al SAF kopen in de vorm van SAF credits. Maar wat is SAF precies, en hoe werkt dat dan?
Wat is SAF?
Sustainable Aviation Fuel is simpel gezegd een duurzame vervanger van kerosine. In plaats van uit aardolie wordt deze vliegtuigbrandstof gemaakt uit hernieuwbare grondstoffen zoals reststromen vetten en olie uit de industrie, landbouwafval of zelfs synthetisch via opgevangen CO₂. Je kunt het zien als een soort biodiesel voor vliegtuigen. Het mooie is dat de CO₂-uitstoot van SAF zo’n 80% lager is vergeleken met fossiele kerosine.
Het mooie is dat de CO₂-uitstoot van SAF zo’n 80% lager is vergeleken met fossiele kerosine.
Voordelen van SAF: Behalve de enorme CO₂-besparing heeft SAF nog andere voordelen. Het bevat minder zwavel en aromaten, wat betekent dat het schoner verbrandt en minder luchtvervuiling en roet veroorzaakt.
Nadelen: SAF is vooralsnog nieuw en het is duurder om te produceren. SAF is 2-3x duurder is dan gewone kerosine en je zult hier dus apart voor moeten betalen als reiziger om ermee te vliegen.
SAF kopen als reiziger – hoe werkt dat?
Steeds meer airlines en platforms bieden de mogelijkheid om bij het boeken of achteraf een bijdrage aan SAF te doen. Je koopt dan als het ware een bepaalde hoeveelheid duurzame brandstof voor de luchtvaart in de vorm van een SAF credit. Als je zo’n credit koopt, wordt logistiek gezien de SAF bijgemengd bij de algemene brandstofvoorraad op een luchthaven en komt dus in meerdere toestellen terecht. Jouw bijdrage is dus meestal niet vlucht-specifiek. Je kunt dus net zo goed op zoek gaan naar de meest kostenefficiënte manier om een SAF-bijdrage te doen, los van je eigenlijke ticket of airline. Bij een andere airline of boeking platform of via onafhankelijke gespecialiseerde platforms zoals SAF planet, waar je los van een boeking SAF kunt aankopen. Dit is vaak ook een stuk goedkoper.
Tip: Neem SAF mee in je aankoopbeslissing voor je hele reis. Die paar tientjes maakt een enorme impact op je CO₂-uitstoot, maar valt in het niet bij je totale vakantiebudget. Vergelijk de SAF prijs van de luchtvaartmaatschappij altijd met een onafhankelijke aanbieder.
Zo reis je groener: duurzame keuzes onderweg
Je hoeft echt niet alles om te gooien om duurzamer te reizen. Kleine keuzes maken al verschil – zeker als je met z’n tweeën of een heel gezin op pad bent. Hier zijn de tips nogmaals opgesomd.
1. Ga voor groen vervoer als het kan
Voor afstanden tot zo’n 700 tot 1000 kilometer is de trein of bus vaak een topalternatief voor vliegen. Denk aan een nachttrein naar Wenen of een snelle verbinding naar Parijs of Berlijn – verrassend comfortabel én een stuk beter voor het klimaat. Reis je toch ver? Ook daar kun je gebruik maken van (nacht)treinen of bussen.
2. Toch vliegen? Maak slimme keuzes
Soms is vliegen gewoon de enige haalbare optie. Kies dan voor een directe vlucht en vlieg economy. Een iets duurdere directe vlucht is vaak qua CO₂-uitstoot veel beter dan een goedkopere met overstap.
3. Reis samen waar mogelijk
Of je nu carpoolt naar je bestemming, een taxi deelt of samen met anderen een bus pakt ter plaatse: iedere gedeelde rit betekent minder uitstoot per persoon. Bovendien is het vaak nog gezelliger ook.
4. Kijk of je kunt bijdragen aan duurzame vliegtuigbrandstof (SAF)
Sommige luchtvaartmaatschappijen bieden de optie om een kleine bijdrage te doen aan duurzame vliegtuigbrandstof (SAF). Zo draag je direct bij aan de toekomst van schoner vliegen – zonder dat je zelf hoeft te tanken natuurlijk.
5. En de rest? Compenseer bewust
Er blijft altijd wel iets over. Die laatste restuitstoot kun je compenseren via bijvoorbeeld Gold Standard-projecten, zoals bosaanplant of investeringen in duurzame energie. Zie het als de kers op de taart: eerst verminderen wat je kunt, daarna pas compenseren.
Een duurzame vakantie toegewenst!
